„Bezpieczeństwo rodziny w zmieniającym się świecie”
W dniach 24-25 maja 2016 roku odbyła się V Ogólnopolska Konferencja Naukowa Psychologia w służbie rodziny pt. „Bezpieczeństwo rodziny w zmieniającym się świecie”. Celem Konferencji była integracja wiedzy z różnych dyscyplin naukowych, które służyć miały zrozumieniu, jakie są źródła bezpieczeństwa emocjonalnego, duchowego, ekonomicznego oraz z obszaru zdrowia. Wymiana doświadczeń z zakresu problemów, z którymi zmagają się rodziny w zmieniającym się świecie miała być inspiracją i zachętą do prowadzenia badania nad nowymi zjawiskami, ale także impulsem do poszukiwania rozwiązań praktycznych. Zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa rodziny poruszane były w trakcie wykładów plenarnych, sympozjów i panelu dyskusyjnego. Ponad 120 uczestników konferencji reprezentujących 24 ośrodki naukowe w Polsce oraz instytucje wspierające rodzinę (m.in. Opiniodawcze Zespoły Specjalistów Sądowych, Zespoły ds. rodzinnej pieczy zastępczej MOPS, ośrodki psychoterapeutyczne) mogło wysłuchać m.in. wykładów plenarnych znamienitych gości, specjalistów z zakresu psychologii rodziny.
Wykłady zaprezentowane w pierwszym dniu konferencji stanowiły doskonały wstęp do dyskusji naukowych, gdyż miały charakter interdyscyplinarny i poruszały zagadnienia z pogranicza psychologii, filozofii, socjologii i polityki społecznej. Profesor Roman Ossowski (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego) w wykładzie inaugurującym wydarzenie przedstawił charakterystykę współczesnego ponowoczesnego świata ekonomiczno – społecznego i zmian zagrażających stabilności struktury rodziny oraz zwrócił uwagę na strategie polityki społecznej oraz wagę odpowiedzialności i sprawczości człowieka w kreowaniu bezpieczeństwa własnej rodziny. Poczucie bezpieczeństwa stanowi siłę rodziny, która, podążając za refleksją Profesor Stanisławy Steuden (Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II), jest bazą dla kształtowania się i umacniania godności osobowej (związana z prawem do życia i równego traktowania), osobistej (pozyskiwana poprzez wypełnianie ról w społeczeństwie) i osobowościowej człowieka (stanowiącej dynamiczną i zintegrowaną całość, opartą na sposobie postrzegania osoby przez siebie samą). Dojrzałość osobowa dorosłych członków rodziny oraz wzorce osobowe przez nich prezentowane zostały natomiast omówione przez Profesor Barbarę Harwas-Napierała (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza) jako czynniki istotne dla budowania bezpieczeństwa rodzinnego. Profesor Mieczysław Plopa (Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania) postawił w trakcie swojego wystąpienia pytanie: Dlaczego znacząca część małżonków potrafi utrzymywać satysfakcjonujący poziom zadowolenia ze związku, a myśl o rozstaniu się, mimo obecnych konfliktów, jest dla nich obca, podczas gdy część z nich podejmuje decyzję o rozstaniu się? i zaprezentował predykcyjny model pozwalający określić, jakie zmienne psychospołeczne dotyczące obojga małżonków mają istotny związek z odczuwaną jakością małżeństwa, jego stabilnością i trwałością.
W drugim dniu konferencji wykłady wygłosiły Profesor Beata Pastwa-Wojciechowska (Uniwersytet Gdański) i Profesor Maria Kaźmierczak (Uniwersytet Gdański). Pierwsza z Prelegentek w trakcie swojego wystąpienia zaprezentowała badania nad ścieżkami rozwojowymi psychopatii, wskazując, że coraz bardziej powszechne staje się sięganie do teorii systemowych, które akcentują wagę interakcji sprawcy w grupie społecznej wzorców relacji międzyludzkich w rodzinie dotyczące przede wszystkim władzy, agresji oraz seksualności. Temat drugiego wystąpienia brzmiał: „Oblicza empatii u progu życia rodzinnego”, a jego treściami prelegentka zwracała uwagę na wzrost zainteresowania obszarem empatii, który stał się ważny dla różnych, łączących się ze sobą dziedzin psychologicznych ze względu na otwieranie drzwi ku nowym, potencjalnie innowacyjnym odkryciom.
Ważną z uwagi na aktualny społeczny problem dotyczący migracji częścią konferencji był wykład Joanny Grzymała-Moszczyńskiej (Uniwersytet Jagielloński), która w imieniu zespołu pracującego pod kierunkiem prof. Haliny Grzymała-Moszczyńskiej przedstawiła wyniki badań z udziałem Polaków powracających do kraju z emigracji zarobkowej. Poprzedzał on panel dyskusyjny poświęcony refleksji nad tym, „Jak wspierać rodzinę w kontakcie z inną kulturą”, w którym udział wzięli badacze zjawisk społecznych związanych z migracjami (dr Dorota Jaworska, mgr Joanna Grzymała-Moszczyńska) oraz osoby podejmujące działania wspierające migrantów (m.in. Khedi Alieva – pedagog, imigrantka, członkini Centrum Wsparcia Imigrantów oraz Nina Markiewicz-Sobieraj – pedagog, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 16 w Gdańsku, liderka grupy Edukacja Miejskiego Zespołu Integracji Imigrantów w Gdańsku i Imigrantek w Gdańsku).
Sympozja oraz sesje tematyczne, w trakcie których zaprezentowano najnowsze, niepublikowane jeszcze wyniki badań poświęcone takim zagadnieniom jak: rodzicielstwo z perspektywy międzykulturowej oraz w obliczu współczesnych trudności, równowaga praca – dom a bezpieczeństwo rodziny, bezpieczeństwo rodziny wychowującej dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi, doświadczenie utraty w życiu rodzinnym, poczucie bezpieczeństwa w rodzinie z chorobą, znaczenie zasobów osobistych i rodzinnych dla poczucia bezpieczeństwa, a także wagę wspierania rodziny wobec kryzysów społecznych i przemian wewnętrznych jej struktury. Integralną częścią konferencji był konkurs plastyczny organizowany dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym pt. „Moja rodzina”. Konkurs cieszył się dużą popularnością wśród nauczycieli i ich podopiecznych, co zaowocowało niemal 300 pracami prezentującymi wyobrażenia dzieci na temat ich rodzin. Uczestniczącym w wydarzeniu naukowcom wystawa prac i ich analiza dała niestandardową możliwość zweryfikowania swoich przypuszczeń lub postawienia nowych pytań badawczych